پنبه مفسدان را بزنید، جایزه بگیرید!
نمایندگان مجلس یازدهم این روزها دست به کار شده و «طرح حمایت مالی از افشاگران فساد» را کلید زده اند
«طرح حمایت مالی از افشاگران فساد» با بیش از ۱۵۰ امضای نمایندگان مجلس یازدهم تقدیم هیئت رئیسه مجلس یازدهم شد. طرحی که نمایندگان ادوار مختلف پارلمان چند سالی است که به دنبال اجرای آن هستند تا از این طریق بتوانند هم مفاسد اقتصادی را شناسایی کنند و هم کسانی که در شناسایی مفسدان نقش داشتند را حمایت مالی کنند.
اقبال شاکری نماینده مردم تهران با انتشار توئیتی در صفحه شخصی خود دوباره از کلید خوردن «طرح حمایت مالی از افشاگران فساد» آن هم در مجلس یازدهم خبر داد، این طرح که از آن به عنوان طرح «سوت‌زنی» یاد می‌شود تلاش می‌کند تا مشوق‌هایی برای افشاگران فساد در نظر بگیرد و کمکی برای از بین رفتن یا حداقل کمتر شدن فساد در جامعه باشد.
همانطور که می‌دانیم فساد یکی از مشکلات دیرینه و جدی است که همه کشور‌های جهان کم یا زیاد با آن روبه رو هستند، لذا مقابله با این معضل جهانی هم پدیده نوظهور و تازه‌ای نیست و دولت‌ها و ملت‌ها همیشه در تلاش برای براندازی این مسئله بودند، اما عمق و بزرگی فساد‌ها گاهی منجر به ناکامی در این امر می‌شود. در این میان کشورمان هم برای براندازی فساد راهکار‌ها و شیوه‌های متعددی را در نظر گرفته و در این راستا غفلت نکرده است؛ اخیرا هم مجلس شورای اسلامی بار دیگر برای نشان دادن حسن نیت خود طرح سود زنی را به هیئت رئیسه فرستاده است.
جزییات طرح سوت زنی
اقبال شاکری نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان، در توضیح جزئیات «طرح حمایت مالی از افشاگران فساد»، گفت که یکی از مظاهر فساد ستیزی تشویق مردم برای نقش داشتن در مبارزه با فساد است و طرح سوت زنی با هدف تشویق مردم برای افشاگری ارائه شد.
او در ادامه گفت که به «طرح حمایت مالی از افشاگران فساد» اصطلاحا «سوت زنی» می‌گویند، چراکه در گذشته پلیس‌ها سوت در دست داشتند و هنگام مشاهده خطا و خلافی از آن برای خبردار کردن همکاران خود استفاده می‌کردند. شاکری با اشاره به مشوق‌هایی که برای افشاکنندگان در نظر گرفته می‌شود ادامه داد که با استناد به بندی از قانون مجازات اسلامی اگر کسی از فسادی افشاگری کرد، متناسب با آن فساد از او حمایت مالی شود و درصدی از آن فسادی را که رو به رویش گرفته شد به فرد افشا کننده پرداخت شود.
همچنین حجت الاسلام علیرضا سلیمی عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان، در همین راستا گفت که برای قانونی شدن طرح سوت زنی و حمایت مالی از افشاگران فساد، تعدادی از نمایندگان آن را پیشنهاد داده اند. در این طرح مشوق‌هایی برای افشاکنندگان مفسدان در نظر گرفته شد که بسیار مثبت است.
او همچنین تاکید می‌کند که طرح حمایت مالی از افشاکنندگان فساد هنوز یک طرح اولیه است، این طرح باید به معاونت قوانین و مرکز پژهش‌های مجلس برود تا پخته شود، ولی اصل طرح به هیئت رئیسه آمده است و از اینجا به اداره قوانین مرکز پژوهش‌ها ارسال می‌شود تا با سرعت در کمیسیون قضایی و برنامه بودجه بررسی شود و به صحن بیاید و سرعت تصویب شود.
طرح‌هایی برای افشای فساد که ناکام ماندند/ یک دست صدا ندارد
طرح سوت زنی پیش از این هم در مجلس گذشته مورد توجه برخی نمایندگان قرار گرفت، اما به طور جدی به آن پرداخته نشد و در نتیجه ناکام ماند؛ ابوالفضل ابوترابی نماینده نجف آباد در مجلس دهم هم طرحی به عنوان سوت زنی مطرح کرد، او درباره این طرح گفته بود که باتوجه به اجرایی شدن طرح سوت‌زنی در قوه قضاییه و تدوین آئین‌نامه در این مورد در دولت، مجلس هنوز به این موضوع ورود نکرده و این طرح در دستور کار وکلای ملت قرار ندارد.
«حمایت از افشاکنندگان فساد اقتصادی» هم از دیگر طرح‌هایی بود که برای تشویق افشاگری فساد در شهریور ماه سال گذشته مطرح شد، اما آنطور که باید به آن پرداخته نشده است؛ سیدفرید موسوی نماینده مردم تهران در مجلس دهم که طراح این طرح بود، اعلام کرد که طرح «حمایت از افشاکنندگان فساد اقتصادی» را بر اساس تجربه کشور‌های دیگر ارائه کرده است.
اما همانطور که بار‌ها و بار‌ها در بسیاری از مسائل به ما ثابت شده است، در هیچ برهه‌ای نمی‌توان بدون خواست جمعی کاری را عملیاتی کرد و به بار نشاند، برخی از نمایندگان خواهان توجه و رسیدگی به طرح‌هایی امثال سوت زنی بودند، اما نتواستند به تنهایی کاری از پیش ببرند و در نتجه آن را به حال خود رها کردند.
اقبال شاکری همچنین در مورد اینکه در دوره‌های قبلی مجلس هم طرحی مانند سوت زنی ارائه شد، اما عملیاتی نشد، توضیح داد که این موضوع به رویکرد مجالس برمی‌گردد و ما در این مجلس به دقت پیگیر عملی شدن سوت زنی هستیم. او همچنین معتقد است که اگر طرحی تصویب شود اما بر اجرایی شدن آن نظارتی نشود، سرانجام مطلوبی ندارد.
در همین راستا اردیبهشت ماه سال ۹۸ هم آیت‌الله رئیسی رئیس قوه قضاییه هم در دیدار با دانشجویان از گزارشات مردمی درباره فساد اعلام حمایت کرد، رئیسی تاکید کرد که مخبرین و کسانی را که خبر از فساد دهند، مورد تشویق قرار می‌گیرند، این موضوع را به صورت قانونمند دنبال می‌کنیم تا سازوکار آن فراهم شود.
حجت الاسلام و المسلمین محمد جعفر منتظری دادستان کل کشور در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری اعلام کرد که مردم بدانند هرکسی دلسوزانه بخواهد در راستای مبارزه با فساد با قوه قضائیه کمک کند برای او درگاه وجود دارد و در داستانی هم درگاه برای شکایت و رسیدگی به موضوعات وجود دارد و هر ایرانی می‌تواند شکایت کند همچنین قوه قضائیه برای این موضوع تلفن گویا دارد، اما بیان مشکلات در فضای مجازی و تخریب در فضای مجازی درست نیست.
منتظری تاکید کرد که دستگاه‌های مختلف وقتی می‌بینند که مقررات آنها در بستر تخلفات است باید آن را اصلاح کنند و به نظر ما یکی از مهمترین راه‌ها مبارزه با فساد در دستگاه‌های اجرایی قوانین چندپهلو و نارس است.
